Als we denken aan presenteren dan denken we vaak aan de inhoud, aan de woorden die we spreken. Spreken doe je met woorden, zeker, maar die woorden betekenen zoveel meer als je bewust gebruikt maak van stiltes. En vaak zijn het juist de stiltes die tijdens het presenteren het eerst sneuvelen. Onder spanning gaan we vaak sneller spreken en draaien we ons verhaal vaak in sneltempo af. Jammer, want juist de stiltes zorgen voor zeggingskracht. Je herkent dit vast als je de speeches van Obama beluistert. Lees hier hoe jij jouw woorden meer zeggingskracht kunt geven, door te spreken met stiltes.
Stilte geeft structuur
Ten eerste geven stiltes jouw verhaal betekenis en structuur, net zoals in een geschreven tekst. Stel je eens voor: je leest een tekst zonder komma’s, punt en andere leestekens.
zoals shakespeare ooit zei het hoofd waarop de kroon rust heeft nooit rust of dat zo is weet ik niet maar ik kan u op het hart drukken dat mijn leven als politicus niet makkelijk is geweest
Zoals de tekst lastig leest, zo is het ook voor jouw publiek als je in alle haast over de punten en komma’s heen spreekt. Wanneer je presenteert, heeft je publiek geen andere houvast, dan hoe jij klinkt. Jouw stem is als het ware de ‘highlight stift’ van jouw tekst. Je markeert de belangrijke woorden, de komma’s en natuurlijk maak je de punt aan het einde van een zin hoorbaar met een stilte. Zo zorgt jouw stem voor de ‘leestekens’ in de gesproken tekst.
Stilte creëert spanning
Naast structuur zorgt stilte ook voor spanning. In contrast met de gesproken woorden creëert de stilte aandacht. De stilte laat de woorden die je net hebt gesproken of even landen bij je publiek (reflectieve stilte)
15 miljoen mensen …
15 miljoen mensen, op zoek naar een toekomst
of de stilte bouwt de spanning juist op naar iets wat gaat komen (expressieve stilte). Een bekend voorbeeld is hoe een presentator de spanning opbouwt bij een prijsuitreiking met stiltes.
En dames en heren…
de winnaar voor de beste acteur…
is…
niemand minder dan …
Stiltes geven lading en spanning aan je woorden en zijn onmisbaar om de aandacht van je publiek te krijgen en te houden.
Stilte geeft adempauze voor jou en jouw publiek
Maar naast structuur en spanning, brengt de stilte voor jou als spreker juist de nodige óntspanning. De stiltes zijn die momenten waarop jij even rustig kunt inademen; een adem-pauze. Dit is belangrijk, want jouw adem is de ‘brandstof’ voor je stem. Diep & ontspannen ademen zorgt voor een ontspannen stemklank. Daarnaast geven deze adempauzes, jou ook rust in je hoofd om je volgende zin te formuleren. Het is deze rust, die ontspanning, die zorgt dat je publiek moeiteloos naar jou blijft luisteren. Het zijn deze stiltes die het publiek tijd geeft om jouw woorden even tot zich te nemen.
TIP: adem uit en in & oefen je presentatie hardop
Presenteren? Richt je niet alleen op de inhoud maar oefen ook vooral hoe je zegt. Mijn tip is: oefen je presentatie hardop en neem je zelf op. Zo raak je vertrouwd met jouw verhaal, raak je vertrouwd met jouw expressie én met het even laten klinken van die stilte. Als je je verhaal goed kent en weet hoe het klinkt, dan kun je je publiek meenemen in jouw verhaal. Dus adem uit en in en spreek met variatie in dynamiek, toon, intonatie en … stiltes.
Want met stiltes zeg je zo veel meer!
TIP: vervang de uhmss met … stilte
Spreken is een gewoonte, en soms hebben we van die gewoontes die ons minder krachtig maken, zoals het gebruik van stopwoordjes. Herken je dit? De uhms, enne, en meer…Mijn tip: Oefen jouw presentaties hardop en vervang deze stopwoordjes door, je raadt het al, een stilte. Je zult zien dat jouw woorden krachtiger overkomen.